referans dışı ne demek?
Referans dışı (off-the-record), bir bilginin veya açıklamanın kaynağının kamuya açıklanmaması koşuluyla paylaşıldığı bir iletişim yöntemidir. Bu, genellikle gazetecilikte, siyasette veya diğer hassas konularda bilgi paylaşımında kullanılır.
Temel Özellikleri:
- Gizlilik: Bilginin kaynağı kesinlikle gizli tutulur. Kaynağın kimliğini ifşa etmek, etik ihlal olarak kabul edilir ve güven ilişkisini zedeler.
- Atıf Yapmama: Referans dışı bilgi, bir haber veya makalede doğrudan kaynağa atıfta bulunularak kullanılamaz.
- Arka Plan Bilgisi: Genellikle, gazeteciye konu hakkında daha fazla bilgi vermek, arka planı anlamasına yardımcı olmak veya farklı kaynakları araştırması için ipuçları sağlamak amacıyla kullanılır.
- Onay Gerekliliği: Bazen, referans dışı olarak paylaşılan bilgilerin daha sonra "arka plan bilgisi" olarak veya "kaynağa atıfta bulunmadan" kullanılabilmesi için kaynağın izni gerekebilir.
- Hukuki Durum: Referans dışı anlaşmaların hukuki bağlayıcılığı tartışmalıdır ve ülkeden ülkeye değişebilir.
Kullanım Alanları:
- Gazetecilik: Gazeteciler, hassas bilgileri elde etmek ve doğruluğunu teyit etmek için referans dışı görüşmeler yaparlar.
- Siyaset: Politikacılar, kamuoyu önünde söyleyemedikleri şeyleri referans dışı olarak gazetecilere aktarabilirler.
- Diplomasi: Diplomatlar, müzakereler sırasında hassas konularda bilgi alışverişinde bulunmak için bu yöntemi kullanabilirler.
- İş Dünyası: Şirket yöneticileri, rekabet avantajı sağlamak veya kamuoyunu etkilemek amacıyla referans dışı bilgi paylaşabilirler.
Etik Hususlar:
- Gazetecilerin, referans dışı anlaşmalarına sadık kalmaları önemlidir.
- Kaynakların, referans dışı olarak paylaştıkları bilgilerin sonuçlarını anlamaları gerekir.
- Yanlış veya yanıltıcı bilgilerin referans dışı olarak yayılması etik olmayan bir davranıştır.
İlgili Kavramlar: